Onder de Groene Linde

 

Inhoud


opname-apparatuur jaren '60In 1957 begon radiomaker Ate Doornbosch bij de VARA met zijn programma Onder de groene linde. Doornbosch (geboren op 1 januari 1926 in het Groningse Nuis) wilde een serie van tien programma’s maken met opnamen van oude liederen. Dat leek de leiding aanvankelijk wat veel, vijf afleveringen zouden wel genoeg zijn, maar Doornbosch hield vol. Uiteindelijk zouden het ongeveer 1370 uitzendingen worden.

De eerste authentieke stem die Doornbosch opnam was die van zijn vrouws grootmoeder.De tweewekelijkse uitzendingen waren onmiddellijk een succes; ze trokken zo’n 350.000 luisteraars per keer. Honderden mensen stuurden brieven met aanvullingen van de teksten. Van sommigen maakte Doornbosch opnames, die hij vervolgens uitzond. Dat lokte dan weer nieuw commentaar uit van luisteraars die zich de tekst of de melodie anders herinnerden. Zo ontdekte radiomaker Doornbosch aan den lijve wat in de volksliedkunde allang een gegeven was: door de mondelinge overlevering van de liederen zijn geen twee versies gelijk, dat wil zeggen, elke informant zingt zijn eigen variant.

Negen jaar na de start verhuisde Onder de groene linde naar de Nederlandse Radio Unie. Nu mocht ook het katholieke zuiden meeluisteren. Doornbosch was inmiddels in wetenschappelijke dienst van het Meertens Instituut getreden omdat zijn programma niet alleen vermaak en stichting bood, maar tevens met de ondergang bedreigd cultuurgoed registreerde. Er kon nu veel meer veldwerk worden gedaan. Vanaf 1976 werd Onder de groene linde wekelijks uitgezonden.

Het programma was 37 jaar lang in de ether geweest toen het in 1994 werd beëindigd. Daarmee is het een van de langst bestaande programma’s uit de Nederlandse omroepgeschiedenis. Doornbosch heeft alle uitzendingen zelf verzorgd. Het programma heeft altijd een grote schare trouwe luisteraars gehad, waaronder mensen die de uitzendingen jarenlang op cassettebandjes opnamen.

Begin deze eeuw was de tijd rijp om de collectie Onder de Groene Linde te ontsluiten. Platenmaatschappij Music & Words en het Meertensinstituut sloegen de handen ineen en in 2008 resulteerde dat in de monumentale cd-dvd-box Onder de Groene Linde. 163 Liederen uit de mondelinge overlevering. De aandacht voor dir project was overweldigend en eind 2009 mocht Ate Doornbosch persoonlijk de Edison in ontvangst nemen.

Op 23 juli 2010 overleed Ate Doornbosch in zijn woonplaats Schiedam, maar hij heeft een onschatbare collectie opnames achtergelaten, die ontsloten is via de Liederenbank en via de mooie cd-uitgave.

(De meeste teksten op deze site zijn een samenvatting uit het begeleidende boek van de cd-box Onder de Groene Linde)

© 2010 Music & Words • a division of Blue Kapibara

URL for areas of image outside of any defined elements.